Ik geen idee waar de Nederlandse naam voor Silene coronaria vandaan komt: “prikneus”. Er is namelijk weinig prikkerigs aan S. coronaria. De diepdonkerroze bloemen zijn fluweelzacht. De steel en bladeren zijn zachtfluweel behaard. Misschien prikken de pollen als ik ze hard genoeg opsnuif? Als iemand het weet, dan leer ik graag wat over de etymologie van “prikneus”.
Lees verder “Prikneus”Categorie: Natuurverhalen
Atalanta: najaarsfeestvierder
Vlinders zijn over het algemeen al best wel rock & roll. Veel vlinders kun je aantrekken door een lekkere mix te maken van rottend fruit, sterkte drank en een sprankeltje pis. Maar ook vanuit het perspectief van de doorsnee vlinder die op zo’n feestelijke cocktail afkomt is de Atalanta wel érg hardcore. De atalanta (volledige naam: Vanessa atalanta) is een trekvlinder, die duizenden kilometers aflegt tussen Zuid- en Noord-Europa.
Lees verder “Atalanta: najaarsfeestvierder”Oranje havikskruid / devil’s paintbrush
Devil’s paintbrush – één van de Engelse volksnamen voor Pilosella aurantiaca – klinkt als een theatralere entree dan “oranje havikskruid”. P. aurantiaca is in Nederland trouwens niet inheems. In delen van Amerika, Canada en Australië wordt P. aurantiaca zelfs bestreden als een invasieve exoot – een “State Prohibited Weed” die de inheemse biodiversiteit bedreigt. Devil’s paintbrush indeed?
Lees verder “Oranje havikskruid / devil’s paintbrush”Tuinjudaspenning (Lunaria annua)
Net als de narcis, heeft de naam “judaspenning” een wat macabere ontstaansgeschiedenis: toen Judas zich verhing, liet hij zijn 30 “penningen” – zijn beloning voor het verraden van Jezus – vallen onder de galg waaraan hij zichzelf verhing. Uit die 30 penningen zou judaspenning zijn ontsproten. En inderdaad, de ronde zaaddozen van de tuinjudaspenning doen denken aan muntstukken – vooral de gedroogde, zilverkleurige tussenschotten.
Lees verder “Tuinjudaspenning (Lunaria annua)”Wilde akelei: ook in het roze
Toen ik onlangs trots vertelde over de wilde akeleien in onze bostuin in Norg, illustreerde ik die natuurnotitie met een paar foto’s van paarse akeleien, met de kanttekening dat er meer kleurvariaties bestaan dan alleen paars. En nu kwam ik mijn foto-archief warempel roze akeleien tegen!
Lees verder “Wilde akelei: ook in het roze”Klein geaderd witje – met of zonder stippen
Er zijn behoorlijk wat dagvlinders in Nederland: 53, volgens de Vlinderstichting. Met nachtvlinders meegerekend, telt Nederland meer van 2400 soorten. Daarom zijn, voor een beginnende waarnemer zoals ikzelf, dagvlinders een stuk overzichtelijker om te leren herkennen. Vandaag houd ik me bezig met een heel algemene dagvlinder, die zich ook graag in onze bostuin laat zien: het klein geaderd witje (Pieris napi).
Lees verder “Klein geaderd witje – met of zonder stippen”Taraxacum officinale: officiëel is het een paardenbloem
De laatste zondag van april – dit jaar (2023) valt die zondag op 30 april – is de Internationale Dag van de Paardenbloem (#InternationalDayoftheDandelion), voor het eerst uitgeroepen door Herbarium Frisicum en Taraxacum Nederland in 2020. Door al deze aandacht voor de nederige paardenbloem – zelfs RTL Nieuws had het er afgelopen vrijdag over – werd ik geconfronteerd met hoe weinig ik eigenlijk weet van deze bloem. Eigenlijk moet ik zeggen: ‘bloemen’, meervoud, want Taraxacum – het genus van de paardenbloem – omvat duizenden soorten; alleen al in Nederland worden er meer dan 1000 soorten onderscheiden. (Een flink deel hiervan zijn trouwens wel ‘subsoorten’ en ‘microsoorten’, die onderling enthousiast kruisen.)
Lees verder “Taraxacum officinale: officiëel is het een paardenbloem”Gewone vogelmelk: ongewoon mooi
Ornithogalum umbellatum – gewone vogelmelk – is een zeer sierlijk bolgewas dat van mei tot en met juni haar ongewone schoonheid tentoonspreid in haar sprookjesachtige domein: de bostuin bij ons vakantiehuisje in Norg, die ze deelt met veel andere stinsenplanten en voorjaarsbloeiers (zoals de narcis waar ik het kortgeleden over had).
Lees verder “Gewone vogelmelk: ongewoon mooi”Tijloos – een stinsenplant om verliefd op te worden
“Tijloos” is een archaïsche naam voor Narcissus pseudonarcissus, beter bekend als de wilde narcis. Narcissus was tevens de naam van de Griekse jongeman die verliefd werd op zijn eigen reflectie. In sommige versies van de mythe kwijnde hij ter plaatse weg, gegrepen door zijn spiegelbeeld in het water. In andere versies smolt hij weg van de passie of ontnam zichzelf van het leven omdat hij nooit zichzelf zou kunnen krijgen. Maar in alle mythes ontsproot er een narcis daar waar Narcissus het leven liet.
Lees verder “Tijloos – een stinsenplant om verliefd op te worden”Wilde akelei
De wilde akelei (Aquilegia vulgaris) komt, aldus Wikipedia, voor “op vochtige, beschaduwde grassige plekken en op lichte plaatsen in een loofbos.” De Schuilplaats staat op een open plek in het bos, met de lichtomstandigheden in de sprookjesachtige natuurtuin variërend van dichte schaduw tot volle zon, en dankzij de (al dan niet met onze hulp) opgebouwde organische materie houdt de droge zandgrond op veel plaatsen toch genoeg vocht vast.
Lees verder “Wilde akelei”